Trujące rośliny doniczkowe - lista, przegląd, zdjęcia

Trujące rośliny doniczkowe - przegląd roślin

Rośliny doniczkowe stanowią piękny i popularny element wystroju wnętrz, dodając uroku każdemu pomieszczeniu. Jednak, oprócz swojego estetycznego aspektu, warto zdawać sobie sprawę z potencjalnych zagrożeń, jakie niektóre z nich mogą stanowić dla zdrowia. Trujące rośliny doniczkowe to kwestia, którą każdy miłośnik zieleni w domu powinien poznać.

W tym artykule przeprowadzimy szczegółowy przegląd trujących roślin doniczkowych, omawiając gatunki, które zawierają toksyczne substancje i które mogą być niebezpieczne zarówno dla ludzi, jak i zwierząt domowych. Dowiecie się, jak rozpoznać i unikać potencjalnych zagrożeń oraz jakie środki ostrożności należy podjąć, aby cieszyć się pięknem roślin doniczkowych bez obaw o zdrowie. 

Trujące rośliny doniczkowe - jak je rozpoznać?

Większość osób hodujących rośliny doniczkowe rzadko zastanawia się nad tym, czy rośliny stojące na parapecie lub w doniczkach w domu są toksyczne. Niemniej jednak, niektórzy, zanim zdecydują się na zakup konkretnej rośliny, przeszukują strony internetowe lub konsultują albumy poświęcone roślinom, aby pozyskać informacje na temat ich cezur i wymagań hodowlanych, a także możliwego wpływu na zdrowie ludzi i zwierząt. Rośliny doniczkowe o potencjalnym działaniu trującym mogą stanowić zagrożenie dla dzieci, dlatego jest mądre zwracać uwagę na fakt, czy wybrany gatunek jest nieszkodliwy.

Rośliny doniczkowe o trujących właściwościach stanowią różnorodną grupę, wyróżniającą się swoją urodą dzięki bujnym liściom, kolorowym kwiatom lub oryginalnym kształtom. Poniżej prezentujemy listę roślin doniczkowych które są powszechnie uznane za trujące dla ludzi i zwierząt.

1. Wilczomlecz nadobny/Gwiazda betlejemska/Poinsencja 

Gwiazda betlejemska, znana również jako poinsencja i wilczomlecz nadobny, to popularna roślina doniczkowa, zwłaszcza podczas świąt Bożego Narodzenia, ale warto wiedzieć, że jest ona trująca. Toksyczność nie jest jednak tak silna, jak wielu ludzi sądzi. Głównie trzeba unikać kontaktu z białym sokiem mlecznym, który może wypłynąć po uszkodzeniu rośliny. Ten sok może spowodować podrażnienia skóry i rzadko wywołuje objawy astmy alergicznej. W przypadku wycieku soku mlecznego można go zatrzymać, przemywając miejsce ciepłą wodą po odcięciu lub złamaniu pędu, a następnie posypując je węglem aktywnym. Osoby uczulone na lateks powinny szczególnie unikać kontaktu z tą rośliną.

Poinsencja, czyli gwiazda betlejemska, jest trująca w całości z powodu obecności w jej soku mlecznym toksycznych związków, takich jak cyjanogeny, euforbina i kwas euforbowy. Niezależnie od tego, która część rośliny zostanie spożyta, skutki dla układu pokarmowego będą podobne. Jej piękne, intensywnie czerwone liście mogą być kuszące dla dzieci, więc warto zachować ostrożność i unikać dostępu do niej małych rączek.

• Czy Gwiazda betlejemska (poinsencja, wilczomlecz nadobny) jest trująca? Tak, Gwiazda betlejemska jest powszechnie uznawana za roślinę trującą dla ludzi i zwierząt.

2. Kroton 

Kroton to popularna roślina doniczkowa o pięknych, dużych liściach, które występują w różnorodnych kolorach. Niestety, jest to rodzaj wilczomlecza i zawiera szkodliwy, biały sok. Ten sok zawiera cyjanogeny i kwas euforbonowy, które mogą poważnie wpłynąć na układ pokarmowy zarówno ludzi, jak i zwierząt. Ponadto może wywoływać podrażnienia skóry i prowadzić do bolesnych pęcherzy i owrzodzeń. Podobnie jak wcześniej wspomniana gwiazda betlejemska, kroton pstry należy do rodziny wilczomleczowatych i również może spowodować zatrucia. Wszystkie części tej rośliny, włączając łodygi, liście i korzenie, zawierają sok, który wywołuje podrażnienia skórne. Sok ten może również podrażniać oczy, a jego spożycie może prowadzić do biegunki i wymiotów.

• Czy Kroton jest trujący? Tak, Kroton jest powszechnie uznawany za roślinę trującą dla ludzi i zwierząt.

3. Oleander pospolity 

Oleander pospolity, choć pięknie kwitnący, jest również rośliną trującą dla ludzi. Połknięcie jej może prowadzić do zatrucia, drgawek i osłabienia serca. Warto jednak zaznaczyć, że oleander pospolity ma także właściwości lecznicze, a jego liście są używane w zielarstwie. Zawierają glikozydy nasercowe, które znalazły zastosowanie w leczeniu chorób układu krążenia.

• Czy Oleander pospolity jest trujący? Tak, Oleander pospolity jest powszechnie uznawany za roślinę trującą dla ludzi i zwierząt.

4. Skrzydłokwiat 

Skrzydłokwiat to roślina znana z właściwości oczyszczania powietrza, ale niestety jest także trująca. Zawiera alkaloidy i szczawiany wapnia, a już niewielkie spożycie może prowadzić do podrażnienia skóry wokół ust oraz błon śluzowych w jamie ustnej. To piękna roślina, ale zawiera trujące szczawiany wapnia, które mogą drażnić zarówno skórę, jak i oczy. Należy zwłaszcza uważać, aby nie dopuścić do przypadkowego spożycia jakiejkolwiek części tej rośliny, szczególnie przez dzieci. Takie działanie może prowadzić do podrażnienia błon śluzowych jamy ustnej i przewodu pokarmowego, a nawet obrzęku górnych dróg oddechowych, co może utrudniać oddychanie. Skrzydłokwiat jest znany ze swoich pięknych kwiatów, które przypominają skrzydła, oraz efektownych liści. Jednak zarówno kwiaty, jak i liście zawierają substancje toksyczne, takie jak szczawiany wapnia i alkaloidy. W przypadku spożycia tych części rośliny konieczna może być wizyta w szpitalu lub klinice weterynaryjnej. Mimo tych zagrożeń, warto rozważyć uprawę tych trujących roślin doniczkowych w domu, ponieważ doskonale oczyszczają powietrze, eliminując szkodliwe substancje chemiczne, takie jak formaldehyd, ksylen i benzen.

• Czy Skrzydłokwiat jest trujący? Tak, Skrzydłokwiat jest powszechnie uznawany za roślinę trującą dla ludzi i zwierząt.

5. Amarylis 

Amarylis jest rośliną o uroczych czerwono-żółtych kwiatkach, które kwitną wiosną. Jednak trzeba pamiętać, że cebule amarylisa zawierają toksyczne substancje. Ich przypadkowe spożycie może wywoływać podrażnienia przewodu pokarmowego, duszności oraz oparzenia błon śluzowych.

• Czy Amarylis jest trujący? Tak, Amarylis jest powszechnie uznawany za roślinę trującą dla ludzi i zwierząt.

6. Cyklamen Perski 

Cyklamen Perski to urocza roślina o delikatnych, różowych kwiatkach i dekoracyjnych liściach z jasnymi plamami. Jednak warto wiedzieć, że cyklamen zawiera trujące substancje, takie jak saponiny i glikozyd cyklaminę. Głównie toksyny znajdują się w podziemnych bulwach, dlatego też ryzyko zatrucia jest ograniczone. Niemniej jednak należy unikać kontaktu z tymi substancjami, ponieważ nawet niewielka ilość może wywołać biegunki, wymioty, drgawki i zawroty głowy.

• Czy Cyklamen Perski jest trujący? Tak, Cyklamen Perski jest powszechnie uznawany za roślinę trującą dla ludzi i zwierząt.

7. Dracena

Dracena, znana z długich, wąskich liści tworzących kulisty kształt przypominający palmę, jest często hodowana w mieszkaniach. Jednak warto wiedzieć, że dracena zawiera trujące saponiny o bardzo silnych właściwościach toksycznych. W ekstremalnych przypadkach te substancje mogą uszkodzić układ oddechowy lub wpłynąć na funkcje mózgu. Z tego powodu zaleca się umieszczanie tej rośliny w miejscach, które są niedostępne dla dzieci i zwierząt.

• Czy Dracena jest trująca? Tak, Dracena jest powszechnie uznawana za roślinę trującą dla ludzi i zwierząt.

8. Difenbahia 

Difenbachia (Diffenbachia) to roślina doniczkowa, charakteryzująca się pięknymi, soczysto-zielonymi liśćmi z białymi plamami. Jest wrażliwa na kwaśne podłoże i zbyt duże nasłonecznienie. Sok z tej rośliny może powodować podrażnienie błon śluzowych, co utrudnia mówienie. Difenbachia jest przede wszystkim dekoracyjna ze względu na swoje duże liście, choć w mieszkaniu może również zakwitnąć. Podobnie jak w przypadku anturium, jej soki zawierają kryształki szczawianu wapnia, czysty kwas szczawiowy, rozpuszczalne szczawiany i enzymy trawienne, które powodują rozkład białek.

Jeśli podczas pielęgnacji zostanie uszkodzona, sok wypływający z difenbachii może wywołać zapalenie skóry, objawiające się swędzeniem, pieczeniem i pojawieniem się pęcherzy. Kontakt soku z okiem może skutkować silnym bólem, skurczami powiek i nadmiernym łzawieniem. Spożycie jakiegokolwiek fragmentu rośliny może prowadzić do mdłości, biegunki, zaburzeń rytmu serca oraz paraliżu. Szczególnie bolesne jest podrażnienie strun głosowych, co może prowadzić do utraty zdolności mówienia przez okres nawet do 10 dni. Dlatego w języku angielskim difenbachia jest nazywana "dump cane," co oznacza "niema trzcina," a w Polsce określa się ją czasem mianem "trzciny kupców."

• Czy Difenbahia jest trująca? Tak, Difenbahia jest powszechnie uznawana za roślinę trującą dla ludzi i zwierząt.

9. Monstera 

Monstera to roślina o imponującym wyglądzie i charakterystycznych korzeniach, która cieszy się ogromną popularnością w aranżacji wnętrz. Niemniej jednak, mimo swojej stosunkowo niskiej wymagającej pielęgnacji, zawiera trujące substancje. Nawet spożycie niewielkiej ilości tej rośliny może prowadzić do objawów zatrucia, takich jak ból głowy, nudności i biegunka.

Monstera zawiera identyczne rafidy, jak difenbachia, które występują w korzeniach, łodygach, liściach i kwiatach. Kontakt z nimi, zwłaszcza w okolicy oczu, może wywołać podrażnienie lub nawet zapalenie spojówek. To ryzyko dotyczy nie tylko dzieci i zwierząt domowych, ale może zdarzyć się także podczas pielęgnacji rośliny. Dlatego ważne jest, aby używać specjalnych rękawic ochronnych, kiedy czyszczysz liście tej rośliny.

• Czy Monstera jest trująca? Tak, Monstera jest powszechnie uznawana za roślinę trującą dla ludzi i zwierząt.

10. Anturium 

Anturium to popularna roślina doniczkowa, charakteryzująca się dekoracyjnymi liśćmi i urokliwymi, kolbiastymi kwiatostanami. Pędy i liście anturium zawierają niewielkie ilości trujących dla człowieka kryształków szczawianu wapnia. Kontakt skóry z sokiem tej rośliny może spowodować wysypkę, natomiast po spożyciu może wystąpić obrzęk warg, języka i gardła. Jeśli sok z anturium dostanie się do oczu, grozi ryzyko zapalenia spojówek. Na szczęście stężenie trucizny w sokach tej rośliny jest bardzo niskie, więc nieprzyjemne objawy zazwyczaj szybko ustępują.

• Czy Anturium jest trujący? Tak, Anturium jest powszechnie uznawany za roślinę trującą dla ludzi i zwierząt.

11. Bluszcz doniczkowy 

Bluszcz doniczkowy, który jest najczęściej uprawiany, to udomowione odmiany bluszczu pospolitego. Warto wiedzieć, że wszystkie części tej rośliny są trujące dla ludzi. Soki z bluszczu zawierają szkodliwe saponiny, które mogą działać drażniąco na skórę oraz spojówki oczu.

• Czy Bluszcz doniczkowy jest trujący? Tak, Bluszcz doniczkowy jest uznawany powszechnie za roślinę trującą dla ludzi i zwierząt.
 

12. Datura, Bieluń 

Datura, znana również jako bieluń, jest ceniona za piękne kwiaty w kształcie trąbek, a najczęściej uprawiana jest w donicach. Latem te rośliny ozdabiają ogrody i tarasy, co sprawia, że można je traktować jako trujące rośliny ogrodowe. W okresie zimowym konieczne jest przeniesienie datur do pomieszczeń, aby ochronić je przed mrozem.

Niestety wszystkie części tych roślin są trujące ze względu na obecność alkaloidów, które mogą wywoływać palpitacje serca, drgawki i halucynacje. W dużych ilościach są one śmiertelnie niebezpieczne. W skrajnych przypadkach zatrucie daturą może prowadzić nawet do śpiączki.

• Czy Datura jest trująca? Tak, Datura jest powszechnie uznawana za roślinę trującą dla ludzi i zwierząt.

13. Filodendron 

Filodendron to kolejna bardzo trująca roślina doniczkowa, która zawiera szczawiany oraz inne substancje uczulające. Kontakt skóry z sokiem filodendronu może prowadzić do podrażnienia, a spożycie wywołuje ból i pieczenie jamy ustnej i gardła, ślinotok, obrzęk błon śluzowych, bóle brzucha i wymioty.

• Czy Filodendron jest trujący? Tak, filodendron jest powszechnie uznawany za roślinę trującą dla ludzi i zwierząt.

14. Hoja 

Roślina z rodzaju Hoja, często nazywana po prostu "hoja," jest popularną rośliną doniczkową. Jest stosunkowo mało trująca w porównaniu z niektórymi innymi roślinami, ale nadal zawiera substancje, które mogą wywołać podrażnienia. Kontakt skóry z sokiem tej rośliny może prowadzić do podrażnienia skóry, a spożycie może wywoływać objawy gastryczne, takie jak ból brzucha czy wymioty. Warto zachować ostrożność, szczególnie w przypadku małych dzieci i zwierząt domowych, aby unikać przypadkowego kontaktu z hoją. Niemniej jednak warto podkreślić raz jeszcze - roślina ta jest zdecydowanie mniej trująca niż poprzednie wymienione rośliny.

• Czy Hoja to roślina trująca? Tak, lecz toksyczność tej rośliny jest minimalna.
 

Warto być świadomym, że te piękne rośliny mogą stanowić zagrożenie, zwłaszcza w obecności dzieci i zwierząt. Dlatego zawsze trzeba zachować ostrożność i wiedzieć, jakie rośliny doniczkowe posiadamy w naszym otoczeniu.

Dlaczego trujące rośliny doniczkowe są tak niebezpieczne?

Trujące rośliny doniczkowe są niebezpieczne ze względu na obecność w nich toksyn, które są substancjami chemicznymi o działaniu szkodliwym dla ludzi i zwierząt. Oto kilka powodów, dlaczego trujące rośliny doniczkowe stanowią zagrożenie:

Toksyny roślinne - Trujące rośliny zawierają substancje chemiczne zwane toksynami. Te substancje, takie jak alkaloidy, glikozydy, czy saponiny, są naturalnymi mechanizmami obronnymi roślin. Głównym celem tych toksyn jest odstraszanie roślinożerców, ale niestety dla miłośników kwiatów - mogą one być również szkodliwe dla ludzi i zwierząt.

Skutki zdrowotne i działanie na układ pokarmowy - Kontakt z trującymi roślinami lub spożycie ich części może prowadzić do szeregu negatywnych skutków zdrowotnych. Objawy zatrucia mogą obejmować nudności, wymioty, bóle brzucha, zawroty głowy, biegunkę, podrażnienia skóry, a w przypadkach poważniejszych zatruczeń, mogą wystąpić problemy z oddychaniem i układem krążenia. Wiele toksycznych roślin doniczkowych ma działanie drażniące na układ pokarmowy. To może prowadzić do trudności w trawieniu, bólu brzucha i innych problemów z przewodem pokarmowym.

Długi czas reakcji - W wielu przypadkach objawy zatrucia toksycznymi roślinami mogą pojawić się z opóźnieniem, co może utrudnić zidentyfikowanie źródła problemu. To oznacza, że osoba lub zwierzę może być narażone na toksyny przez pewien czas, zanim objawy staną się widoczne.

Zagrożenie dla dzieci i zwierząt - Dzieci i zwierzęta domowe, zwłaszcza małe szczeniaki i kotki, mogą być bardziej narażone na przypadkowe spożycie części trujących roślin. Dlatego trzymając takie rośliny w domu, szczególnie w miejscach dostępnych dla dzieci i zwierząt, zwiększa się ryzyko zatrucia i należy zachować szczególną ostrożność w przypadku zdecydowania się na nabycie lub hodowanie roślin powszechnie uznawanych za trujące.

Ważne jest, aby być świadomym potencjalnych zagrożeń związanych z trującymi roślinami doniczkowymi i zachować ostrożność w ich pielęgnacji oraz dostępie dla dzieci i zwierząt. Jeśli podejrzewasz zatrucie trującą rośliną, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem lub weterynarzem.

Co robić w przypadku kontaktu z trującymi roślinami doniczkowymi?

Najczęstsze występujące problemy to podrażnienia skóry, które mogą pojawić się podczas pielęgnacji roślin, np. podczas przycinania gałązek lub przesadzania. Dlatego zawsze zaleca się używanie rękawic podczas tych prac oraz dokładne umycie rąk po ich zakończeniu. W przypadku podrażnienia skóry, skuteczną metodą jest spłukanie dotkniętego obszaru dużą ilością wody, aby usunąć pozostałości trującego soku z powierzchni skóry. Podobna zasada dotyczy przypadków, gdy substancja drażniąca dostanie się do oczu.

Jeśli trujący sok lub części rośliny trafiły do jamy ustnej, zaleca się przepłukanie jej wodą lub mlekiem (należy jednak unikać połykania tych płynów). Jeśli doszło do połknięcia toksycznych fragmentów rośliny, zwykle rekomendowane jest wywołanie wymiotów oraz picie dużych ilości wody, co pomaga rozrzedzić truciznę i ułatwia jej wydalanie z organizmu. Jednak należy pamiętać, że w przypadku wystąpienia halucynacji lub zaburzeń świadomości, picie wody jest przeciwwskazane.

W sytuacji silnego zatrucia konieczne jest niezwłoczne skonsultowanie się z lekarzem. Ważne jest, aby wtedy znać nazwę rośliny, która była źródłem zatrucia, co pomoże lekarzowi w ustaleniu właściwego planu postępowania i leczenia.

Zobacz też: 

Peonia a piwonia - jakie są róznice?

Czy komarzyca odstrasza komary? Nie!