Ile ludzi jest bezdomnych na świecie?

Bezdomność w świetle globalnych liczb i wyzwań

Bezdomność to jedno z najpoważniejszych wyzwań społecznych, które dotyka ludzi na całym świecie. Miliony osób na różnych kontynentach borykają się z brakiem dachu nad głową i niestabilnymi warunkami mieszkaniowymi, które narażają ich na niebezpieczeństwo. W obliczu tej globalnej problematyki, warto zastanowić się, ile dokładnie osób jest dotkniętych bezdomnością na świecie. Statystyki niezwykle silnie oddają skalę i rozmiar tego zjawiska oraz nakładają na nas obowiązek zrozumienia i działania. W tym artykule spojrzmy w głąb tych liczb i przeanalizujmy różne aspekty bezdomności na naszej planecie. 

Ile ludzi jest bezdomnych na świecie?

Jakiś czas temu staraliśmy się odpowiedzieć na pytanie ile jest domów na świecie - i już wtedy nie było łatwo odpowiedzieć na to pytanie, ponieważ ta kwestia jest uzależniona od tego, co konkretnie uznamy za “dom”. W przypadku liczby osób bezdomnych, odpowiedź na to pytanie również jest nie łatwa, ponieważ bezdomność jest zjawiskiem trudnym do dokładnego pomiaru na skalę globalną. Szacunki dotyczące liczby osób bezdomnych na świecie są uzależnione od różnych czynników, takich jak definicje bezdomności, dostęp do danych, zróżnicowanie społeczno-gospodarcze i kulturowe w poszczególnych regionach, a także kryteria stosowane przez Państwa warunkujące zaliczenie danej osoby jako osobę bezdomną.

Według danych opracowanych przez Organizację Narodów Zjednoczonych, szacuje się, że na całym świecie jest co najmniej 150 milionów osób bezdomnych. Aby lepiej zrozumieć skalę tych liczb wystarczy sobie uświadomić, że 150 milionów odpowiada mniej więcej całej populacji Federacji Rosyjskiej. Warto dodać, że liczba ta może być znacznie wyższa, jeżeli uwzględnimy do tych statystyk dodatkowo osoby, które żyją w niepewnych i niestabilnych warunkach mieszkaniowych.

Jak należy rozumieć pojęcie bezdomności? 

Bezdomność przybiera różne formy, obejmując osoby mieszkające na ulicy, w schroniskach dla bezdomnych, tymczasowych kwaterach lub bez stałego miejsca zamieszkania. Ponadto, bezdomność dotyka ludzi o różnym wieku, płci, pochodzeniu etnicznym i społecznym. Definicja bezdomności może różnić się w zależności od kraju, organizacji lub instytucji, która ją stosuje. Istnieje wiele różnych podejść do określania bezdomności, z uwzględnieniem różnych czynników i sytuacji życiowych. Niemniej jednak, ogólnie rzecz biorąc można opisać bezdomność jako stan, w którym osoba nie ma stabilnego i adekwatnego miejsca zamieszkania.

Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ), która stanowiła źródło liczb w tym artykule, proponuje następującą definicję bezdomności: “Bezdomność dotyczy osób, które nie posiadają stałego, odpowiedniego i bezpiecznego miejsca zamieszkania, które mogłyby uznawać za swoje własne, lub które nie mają pewności co do długotrwałego korzystania z takiego miejsca”. Łatwo więc można zauważyć, że definicja bezdomności ONZ koncentruje się na aspekcie długoterminowego dostępu do odpowiedniego i bezpiecznego miejsca zamieszkania.

Bezdomność w Polsce. Ile ludzi jest bezdomnych w Polsce? 
 

W Polsce pojęcie bezdomności jest zdefiniowane w “Ustawie o pomocy społecznej”. Według tej definicji, osoba bezdomna to osoba niezamieszkująca w lokalu mieszkalnym i niezameldowana na pobyt stały, a także osoba niezamieszkująca w lokalu mieszkalnym i zameldowana na pobyt stały, w którym nie ma możliwości zamieszkania.

Tego rodzaju definicje jednak są trudne do zastosowania w kontekście globalnym, ponieważ stosowanie ich oznaczałoby uznanie za bezdomnych wiekszości mieszkańców krajów Trzeciego Świata, którzy nie są ewidencjonowani lub zamieszkują slumsy na obrzeżach wielkich metropolii. Dlatego przy definiowaniu bezdomności konieczne jest uwzględnienie aspektu społecznego wynikającego z braku odpowiedniego standardu mieszkaniowego, charakterystycznego dla danego kraju. Z drugiej strony, osoby bezdomne często starają się zagospodarować przestrzeń publiczną, taką jak na przykład dworce kolejowe, w celu stworzenia własnego poczucia miejsca. Z tego powodu, osoby bezdomne są definiowane również przez nieprzystosowanie społeczne, brak środków do życia i przynależność do grup ryzyka - przykładowo, osoby z uzależnieniami.

Liczba osób bezdomnych w Polsce

Niestety, ze względu na pandemię COVID-19, ostatnie badania dotyczące liczby osób bezdomnych zostały przeprowadzone w 2019 roku. Zwykle takie badania odbywają się co dwa lata, jednak w 2021 roku zrezygnowano z ich przeprowadzenia właśnie ze względu na pandemię. Warto pamiętać więc, że dane przedstawione w tym badaniu nie są dokładne i przede wszystkim nie są zaaktualizowane. Istnieje zatem znaczne prawdopodobieństwo, że skala problemu bezdomności w Polsce może być nawet dwa razy większa niż oficjalnie podawane przez ministerstwo.

Według badania z 2019 roku, około 30 330 osób dotkniętych jest kryzysem bezdomności. Z tej liczby aż 25 369 osób, czyli 83,6%, stanowili mężczyźni. Pozostałe osoby to kobiety, które stanowią 16,4% ogółu osób bezdomnych w Polsce. W porównaniu z poprzednim badaniem które miało miejsce w 2017 roku, liczba osób bezdomnych zmniejszyła się o 9%.

Zobacz też:

Ile jest domów na świecie?